hatice turhan 030100424 hw1

OPTOKUPLÖR

Optpkuplör(optik kuplaj, optoizolatör, optik bağlaç) , kelime anlamı olarak optik kuplaj anlamına gelir. Kuplaj bir sistem içindeki iki katın birbirinden ayrılması ama aralarındaki sinyal iletişiminin devam etmesi  olayıdır. Optokuplörler ,optik olarak bağlı ışın verici ve foto alıcının aynı gövde içinde birleştirilmesiyle oluşan elektronik devre elemanlarıdır Optokuplörün asıl görevi iki devrenin elekriksel olarak izolasyonudur. Elektrikli(galvanik) bir bağlantı olmadan düşük gerilimlerle çalışan bir devreyle yüksek gerilimli bir güç devresi optokupler ile kontrol edilebilir. 2000-5000 voltluk gerilimlere dayanıklı olduğu için en hassas kontrol sistemlerinde bile kullanılabilir. Örneğin 5 voltluk ışık yayan bir led ile karşısında bu ışığı algılayıp harekete geçen yüksek gerilimli bir güç devresi kontrol edilmiş olur.  Bu gibi özelliklerinden ötürü optokuplörlerin kullanım alanları çok geniştir. PLC’lerde Switch mode devrelerde, telekominikasyonda, mikroişlemcili sistemlerde, endüstriyel sistemlerde, veri transferinde, MOSFET ve IGBT sürücülerde sıkça kullanılırlar.

Yapısında ışık yayıcıolarak "LED", "İnfraruj LED" kullanılırken ışık algılayıcı olarak "foto diyot", "foto transistör", "foto tristör", "foto triyak" vb. gibi elemanlar kullanılabilir. Optokuplörler farklı şekilde sınıflandırılabilirler;

Görünüş bakımından;

1.      Entegre devre tipi optokuplör

2.      Foto eleman ve led diyotun plastik veya metak-l kap içinde açıkta bağlandığı optokuplör

Yapı bakımından;

1.      Foto diyot

2.      Foto transistör

3.      Foto tristör
             Foto triak

4.     

1. foto diyot kullanıldığında led diyottan yayılan ışığın şiddeti artmaya başladıkça diyot iletime geçer ve diyot üzerinden geçen akım ışık şiddetiyle doğru orantılı artar.Bu şekilde foto diyot transistör veya başka bir devre elemanını iletime geçirebilir.Foto diyot ters polarizasyon altında çalışmalıdır.

2. foto transistör kullanıldığında beyz yüzeyine düşen ışığın şiddeti artmaya başladıkça emiter – kollektör arası iletime geçerek istenen bir elemanı kontrol edebilir.Bildiğiniz gibi ışık istenen yüzeye düştüğünde burada küçük bir gerilim düşümü olur,bu gerilim ile eleman akım geçirmeye başlar.

3. foto tristör kullanıldığında ise geyt yüzeyine düşen ışığın şiddeti artmaya başladıkçaanot – katot arası iletime geçerek akım geçişine izin verir.Bu sistem daha çok yüksek AC akımların kontrolünde kullanılmaktadır.

4.foto triyak kullanıldığında ise geyt yüzeyine düşen ışığın şiddeti artmaya başladıkçaA1 – A2 arası akım geçişine açılır.Triyaklar çift yönlü akım geçişine izin verdikleri için AC ve DC de kullanışlıdır.

referanslar

http://sindirgi.balikesir.edu.tr/dersnotu/2.pdf
http://akademik.maltepe.edu.tr/~engin_oguzay/wp-content/uploads/2013/12/523EO0002.pdf
http://blog.genteknik.net/optokuplor-nedirnasil-calisir.html
http://electronicblogu.blogspot.com.tr/2012/12/sensorlerin-devam.html